Wie ben je en waarom?
Niki Schoondergang, 34 jaar, ik woon samen met partner Boudewijn, twee dochters en kat Sjaak. Met mijn partner heb ik een bedrijf, Studio Hamerhaai, waar we van afval Dutch Design maken. Ik word gelukkig van het kijken naar en maken van dingen. Ik ben licht mensenschuw maar kan dit goed verbergen. Waarom ik dat ben? Ik ben gestopt met iemand anders proberen te zijn en toen kwam ik hierop uit. Ik ben daar wel blij mee.
Op je Instagram komt met enige regelmaat kleding voorbij die je zelf genaaid hebt voor jezelf en je gezin en je houdt ook een weblog bij met al je naaiprojecten. Wanneer en hoe ben je met het zelf maken van kleding begonnen? Welke functie heeft het zelf kleding maken in je leven?
Ik ben sinds 2015 aan het naaien. Dat jaar was echt een verschrikkelijk jaar, waarin ik behoorlijk aan de grond zat. Een kleuter, een baby van 1 jaar, werk wat mij niet goed lag, problemen met de gezondheid van mijn partner: ik had alle ballen in de lucht gehouden, maar nu lukte het niet meer. Totale chaos in mijn hoofd. En toen zag ik een workshop van twee hele toffe dames van House of Dots (bestaat helaas niet meer) waar je in één middag een A-lijn rokje in elkaar ging zetten. WOW, WAT COOL! Het enthousiasme was geboren en ik ben op naailes gegaan.
Naast een flinke dosis therapie en het lozen van mijn Mirena spiraaltje, heeft het naaien van kleding me ontzettend geholpen om goed uit deze periode te komen. Het is een combi van tijd voor jezelf creëren, uit je hoofd zijn, met je handen iets maken, jezelf nieuwe kleding gunnen, creatief bezig zijn. Naaien werd mijn uitlaatklep en ik heb echt periodes gehad waarin ik iedere avond aan het naaien was. Als ik te weinig heb genaaid, gaat mijn hoofd weer rommelen. Ik ben er nu stiekem altijd mee bezig. Is het niet met naaien zelf, dan wel met fantaseren over nieuwe creaties, het in mijn hoofd al in elkaar zetten van moeilijke gedeeltes of scrollen door mijn Instagram feed.
Ik naai vooral voor mijzelf, soms voor mijn kinderen of partner. Maar dat is bij hoge uitzondering, Ze moeten dan wel verdraaid dankbaar zijn dat ik het doe. Ik stop er namelijk veel tijd, liefde, zweet en soms gevloek in, en dan wil ik daar wel een schouderklopje (of tien) voor. Gelukkig doen ze dat braaf.
Ook heeft naaien ervoor gezorgd dat ik veel blijer geworden ben met m’n lijf. Vroeger dacht ik dat ik een freak of nature was, en dik. Ik ben er nu echter achter dat RTW (= ready to wear) voor een gemiddeld mens gemaakt is, en dat er geen gemiddeld mens bestaat. Het is dus heel normaal om aanpassingen te moeten doen voor een goede “fit”.
Niki (rechts) in haar eerste zelfgemaakte rok
Zou je ook wat willen vertellen over de zelfmaakcommunity op Instagram en hoe je die ervaart?
De naaicommunity is groot, Engelstalig en zo liefdevol. Echt, iedereen houdt zich aan het motto “heb je niets aardigs te zeggen, zeg dan maar even niets”, vrij zeldzaam op internet. Opbouwende kritiek geven ze met liefde, maar alleen als dat wordt gevraagd. En ze zijn erg behulpzaam. De naaisters (sewists) zitten vooral in Engelstalige landen. Er zijn heel veel jonge vrouwen, vaak twintigers, die de tofste creaties maken. Daarnaast zijn er veel indie designers die hele hippe patronen maken.
Er zijn veel challenges & toffe hashtags op internet die ik allemaal probeer te volgen. Ik volg vooral mensen, voornamelijk vrouwen, die hun eigen kleding maken. Ik volg ook mensen die hun eigen schoenen en tassen maken. Door andere sewists ben ik op “visible mending” gekomen: een methode van repareren waar je juist laat zien wat er kapot was. Het komt uit Japan, heet Sashiko en is ZO MOOI! Dus ik ben nu alle jeans met gaten aan het repareren. Heel erg meditatief. Ook bedruk ik soms mijn stof. Dat doe ik met mijn BobbinHood kit: een zeefdruk kit zonder chemische emulsies en met verf die niet slecht is voor het milieu.
Behalve een Instagram hebben veel sewists ook blogs en vlogs. Ook komen er steeds meer podcast series bij. Het is heerlijk om die te luisteren tijdens het naaien. Sowieso, is het luisteren naar podcasts iets wat verbonden is met het naaien. Er is zoveel geniaals te horen en het voedt mijn brein.
Niki in haar overhemd met pattern matching waar zijn intens trots op is (en terecht! – red.)
Hoe past zelf kleding maken in je verdere ideeën over hoe je de wereld en de toekomst het liefst zou willen zien? Ik herinner me dat je in het verleden betrokken was bij de Schone Kleren Campagne?
Weet je dat ik er voorheen helemaal niet bij nadacht dat ieder kledingstuk door mensen in elkaar wordt gezet? Pas toen ik doorhad hoeveel tijd ik kwijt was met het naaien van een simpel t-shirtje, viel het kwartje. Als zoiets voor 5 euro in de winkel ligt, dan is er iets grondig mis met ons systeem. Want van die 5 euro moet het t-shirt worden ontworpen, de stof worden gemaakt en bedrukt, de stof worden geknipt en in elkaar gezet, de hele wereld over worden vervoerd en de winkel moet er óók nog wat aan verdienen. Schier onmogelijk dat dit op een eerlijke manier gebeurt!
Ik heb in ver verleden heb ik meegedaan aan Stoere Vrouwen: zij inspireren tot duurzaam consumeren. Stoere Vrouwen was toen ook met faire kleding bezig en werkte samen met Rank a Brand die een handige app hebben waardoor je beter inzicht kreeg in hoe een merk scoort. Heel interessant: Zeeman was toen bijvoorbeeld beter bezig dan de HEMA. Daarna heb ik geholpen om merken te vragen meer openheid te geven over hun productie proces. Ik hielp mee een kleding swap te organiseren en heb meegelopen in een optocht. Maar het beklijfde toen nog niet echt bij mij. Raar he?
Tegenwoordig probeer ik zoveel mogelijk kleding tweedehands te kopen of zelf te maken, met uitzondering van schoenen en ondergoed. Zo zorg ik ervoor dat ik niet bijdraag aan het produceren van nóg meer kleding, geef ik kleding een nieuw leven en kost het me beduidend minder. De laatste keer dat ik iets nieuws gekocht heb, was een spijkerbroek een jaar geleden of zo. Ik wil dit jaar ook broeken gaan maken, dus ik hoop dat dit de laatste RTW (ready to wear) jeans was die ik nieuw heb gekocht.
En weet je, ik doe het nog echt niet perfect. Maar ik doe mijn best. Als iedereen zijn best doet en anderen helpt, wordt de wereld een stuk mooier. Ik probeer het “voor te leven”, ook omdat ik twee dochters heb die ik graag bewust in het leven wil laten staan.
Niki in haar versie van de Moneta Frankenstein dress
Wat wil je graag bereiken in je leven?
Wereldvrede, haha! Ik heb niet echt grote doelen: een fijn leven voor mezelf en mijn naasten.
Dat wil ik wel graag op zo’n manier dat de wereld er niet slechter van wordt en het liefst een beetje mooier. Wat milieu betreft, maar ook hoe mensen met elkaar omgaan. Dit probeer ik te bereiken door “voor te leven” en door mijn stem te laten horen wanneer iets me niet lekker zit. Dat mezelf uitspreken is totaal “uit mijn comfortzone”, maar het gaat steeds wat beter. Misschien omdat ik ouder word, of omdat ik mezelf meer geloof. Of omdat ik gewoon gelijk heb, ha!
(Foto credit: Niki Schoondergang)
Links
Podcast tips:
Death, Sex & Money, Reply All, This American Life, Ear Hustle, The Guilty Feminist, Unladylike, Dear Sugars, Modern Love, Criminal, This is Love, Dirty John
Naaigerelateerde podcasts:
Love to Sew Podcast, Stitcher’s Brew Podcast
0