Zo’n 6 jaar geleden, op een blog hier ver vandaan, schreef ik over wat ik “De Afspreekmalaise” noem. Dit is het fenomeen waarbij mensen afspraken met mij initiëren, die ze vervolgens nooit nakomen. Sinds een jaar of 7 is dit voor mij volkomen onbegrijpelijke gedrag namelijk schering en inslag in mijn leven. Ondanks dat ik er uitgebreide analyses op losgelaten heb, heb ik er geen duidelijke lijn qua gender, leeftijd, generatie of bezigheden in kunnen ontdekken, dus “Zo zijn jongeren nu eenmaal” gaat hier niet op. De enige overeenkomst die ik heb kunnen ontdekken, is dat het allemaal mensen zijn die ik nieuw ontmoet, mensen waarmee een eventuele vriendschap nog moet beginnen. Dat maakt het voor mij extra bizar gedrag, want ik zou denken dat je in de “datingfase” van een eventuele vriendschap toch je best zou doen om je van je beste kant te laten zien.

Het gaat overigens niet over die obligate “We moeten eens afspreken!”-gespreksafsluiters die nooit tot een afspraak leiden, omdat iedereen wel weet dat dat een idiomatische uitdrukking is die “Ik vond het gezellig en zou het niet erg vinden om je nog eens een keer ergens tegen te komen, maar we gaan niet met elkaar afspreken” betekent. Nee, het gaat over mensen die, uit zichzelf, een voorstel doen voor een afspraak, en op het moment dat ik “Ja, is goed, wanneer?” zeg, geen sjoege meer geven. Sommigen herhalen dit, zonder enige verklaring, laat staan excuus, om de zoveel maanden, en dat jarenlang. De enige reden dat ik deze berichten nu niet meer ontvang, is omdat ik deze mensen na een jaar of 3 van deze streken geblockt heb.

Nog een tandje erger zijn de types die wel een datum en tijd inboeken, maar die vervolgens keer op keer met allerlei kulsmoezen verplaatsen, afzeggen en opnieuw inboeken, of stomweg vergeten dat we een afspraak hadden. Waarna ze, uiteraard zonder enige uitleg of excuus, een aantal maanden later opnieuw een voorstel doen voor een afspraak. Die weer niet doorgaat.

Ik vind dit werkelijk onbegrijpelijk, bizar en – zal ik het zeggen? Ja, ik zeg het – onbeschoft gedrag. Ik weet dat ik oud ben, en dat de dagen dat ik met een penvriendin 6 weken van tevoren afsprak op Amsterdam Centraal en dat we daar dan allebei, op tijd en zonder nog 10 keer te bevestigen en te herbevestigen, stonden, voorgoed voorbij zijn. En uiteraard zal er wel weer iemand roepen dat ik “niet teveel moet verwachten” van mensen. Mijn standaardantwoord daarop is overigens: “Waarom eigenlijk niet?”, want ik ben nogal allergisch voor dat hele disaffected “niks kan mij iets schelen dus niemand kan mij teleurstellen” cool girl gedoe. Daarbij, zoals ik in 2014 al schreef: “Sinds wanneer is verwachten dat iemand zich aan door hunzelf geïnitieerde afspraken houdt, al “teveel verwachten”? Moet ik als iemand voorstelt om op dinsdag om 12:00 uur af te spreken, er maar meteen vanuit gaan dat die afspraak toch niet doorgaat? Dat is toch raar?”

Toch moet ik bekennen dat ik er tegenwoordig, 6 jaar van dit soort ongein verder, inderdaad al bij voorbaat van uitga dat dit soort afspraken niet doorgaan. Ik vind dat een ontzettend vervelende manier van in de wereld staan, maar blijkbaar is er ook bij mij een grens aan het enthousiasme dat ik kan blijven opbrengen voor de blijkbaar loze beloftes van mensen die nogal slordig met de tijd en gevoelens van anderen omgaan.

Gezien onderstaand plaatje

(credit: @EmilyMcWinter)

komt deze dynamiek vaker voor. In het verleden heb ik ook de “actually hang” en “say we should do it more often” fase bereikt. De “die” fase heb ik uiteraard ook bijna bereikt, maar daarover volgt volgende maand een stuk. De interactie met andere mensen echter, stopt tegenwoordig bij punt 6 en begint daarna weer bij 1.

Ondanks dat ik weet dat het niet persoonlijk is, breek ik me al jaren de hersens over waarom deze mensen afspraken met MIJ (proberen te) maken, als ze toch niet van plan zijn om ze na te komen. In 2014 stelde ik nog dat ze het blijkbaar wel voor elkaar kregen om op hun werk/studie te verschijnen, en op tijd bij hun kapper of arts kwamen. En ik zinspeelde erop dat dat kwam omdat er in die gevallen een financiële drijfveer was: een niet nagekomen afspraak zou in rekening gebracht worden. Ondertussen heb ik uit welingelichte bronnen vernomen dat zelfs kappers en artsen steeds meer met deze no show problematiek kampen. En dat ze die rekening wegens niet verschijnen uiteraard ook niet betaald krijgen.

Kennelijk is er dus iets gaande in de wereld, waardoor dit “afspraken niet nakomen”-gedrag toegenomen is. Uiteraard heb ik daar wel een paar theorieën over, ik heb niet voor niets een paar maandagen filosofie gestudeerd. Ervan uitgaande dat deze mensen écht graag met me af willen spreken, en er niet op uit zijn om moedwillig mijn tijd te verspillen en met me te sollen, vermoed ik één van de volgende zaken, of een combinatie ervan:

• Het internet, smart phones en social media hebben de manier waarop we contact met elkaar hebben, veranderd. Iedereen is te allen tijde beschikbaar, maar ook makkelijk wegklikbaar. Dat er achter “het profiel” een mens zit met eigen gedachten, wensen, verlangens en gevoelens, (b)lijkt een groep mensen te vergeten te zijn. Voor zover ze zich er ooit van bewust geweest zijn;
• FOMO (Fear of missing out). Afspreken met mij lijkt ze wel leuk, maar ze houden alle opties open en dan komt er een leukere afspraak voorbij;
• Niet kunnen plannen. Dubbele afspraken, teveel afspraken, afspraken inplannen op momenten dat je eigenlijk niet kan, dat soort werk;
• Een overvol schema hebben. Je wilt (veel) meer dan je aankunt, uit enthousiasme en/of omdat je je tijd, je energie en je belastbaarheid verkeerd inschat;
• Je leven niet op orde hebben. Als je van calamiteit naar calamiteit leeft, heb je het druk genoeg met jezelf overeind houden. De rest schiet er dan begrijpelijkerwijs bij in;
• Depressie. Vergelijkbaar met het vorige punt: als je van ellende niet van de keukenvloer kunt opstaan, snap ik dat je een kulsmoes bedenkt om je afspraak af te zeggen, omdat je dit natuurlijk niet gaat toegeven aan iemand die je nauwelijks kent. Compleet begrijpelijk;
• Je vindt het niet belangrijk genoeg. Dit is een controversiële. Niemand vindt het leuk om aan zichzelf, laat staan aan een ander, toe te geven dat iets of iemand ze gewoon niet voldoende boeit. Zeker als er eigenlijk geen reden is om iemand onaardig te vinden, of er een sociale druk is om met iemand om te gaan, is het lastig om te moeten beseffen dat je er, diep van binnen, eigenlijk geen zin in hebt. Een oud-collega van mij zei altijd: “Als mensen écht willen afspreken, dan vinden ze wel tijd. Denk maar aan als je verliefd bent, dan krijg je het tijdens de quick change (= super snelle kledingwissel van soms slechts 1 minuut tijdens een dansproductie) nog voor elkaar om iemand te bellen”. En hij had gelijk.

Behalve voor de beïnvloeding door (anti)social media en de FOMO (ga ergens anders hip lopen wezen), heb ik voor alle andere opties best begrip. Ook ik heb wel eens toe moeten geven, hoe pijnlijk dat ook was, dat ik bepaalde contacten niet belangrijk genoeg vond om te onderhouden. Ook mijn leven is absoluut niet probleemloos verlopen, ik weet hoe moeilijk het allemaal kan zijn, en dat dingen soms niet gaan zoals je gehoopt of gepland had. Echter, als volwassene, want geen van de mensen met wie ik de afspreekmalaise heb meegemaakt was een jongere, ben je verantwoordelijk voor je eigen leven en voor hoe je met anderen omgaat. Op een gegeven moment moet je toch een beetje weten hoe je in elkaar steekt, wat wel en niet realistisch is om te verwachten van jezelf. Op een gegeven moment moet er een lichtje gaan branden dat, ondanks dat het misschien helemaal niet je bedoeling was, je bepaalde mensen al jarenlang aan het lijntje houdt en continu beloftes doet die je – om wat voor reden dan ook – niet na kunt komen. Op een gegeven moment is het tijd om hiermee op te houden, lijkt me. Want het blijft uiteindelijk gewoon respectloos rotgedrag.